کشور عزیز ما افغانستان بعد از مشلات فراوان و دیرنیه ، در حال حاضر وارد یک مرحله نسبی بازسازی گردیده است که یکی از پایه های اساسی ساختمانی هر کشور پایه های علمی آن است و علوم طبی امروز کی از رشته های ست که با وجود پیشرفت های فراوان آن ، در افغانستان هنوز هم به صورت کلاسیک مانده است و راجع به میتود های تدرسی حتی تداوی کننده آن تجدید نظر صورت نگرفته است ، این در حالی است که در خارج از مرز های افغانستان کتب هر رشته علمی ، علی الخصوص طبی ، هر چند سال مورد ارزیابی قراز گرفته و نقاط جدیدی توسط انجمن ها و مراکز علمی امراض مربوطه به آن اضافه میشوند، چون طب یکی از علوم تجربی است و در دنیای علمی امروز حتی راجع به کوچکترین مسایل بدن ، تحقیقات فراوانی صورت میگیرد که این تحیقیات و تجربیات جدید بعضی از تجارب و فرضیه های قدیمی را رد ، بعضی ها را تایید و بعضی ها را متداول می کنند. پس برای جامعه تدریسی افغانستان هم لازم است که با مراجعه به ریفرانس های علمی ، کتب تدرسی شان را به روز کنند و در این راستا ازتمام متخصصین متعهد کشور، علی الخصوص نسل جوان تحصیل کرده خواهشمندم تا هر جه بیشتر و زودتر به علمی کردن زبانهای رسمی کشور ما و زبانهای مادری کمر همت ببندند و این خلای علمی را پر نمایند و در برابر تاریخ و نسل آینده مسولیت خویش را ادا نمایند. بنده از زامان فارغ التحصیل شدن از پوهنتون، کتب دینی ، فرهنگی و اجتماعی را از زبانهای انگلیسی ، فارسی و اردو به بان پشتو ترجمه و بعضی ها را هم تالیف نموده ام و حالا قصد آن را داریم تا کتب مسلکی طبی را با توجه به نیاز محصلی طب و ستوماتولوجی تالیف نمایم که این کار با کتاب پتالوجی عمومی آغاز شد.
خیلی سعی شده تا کتاب برای محصلین افغان قابل درک باشد و تا حد امکان از ترمنولوجی طبی به روز شده افغانستان استفادده شود و تازه ترین و به روز ترین ریفرانسها موضوعات مربوطه استفاده شده است .
علم پتالوجی وصل کننده علوم اساسی طبی با علوم کلینیکی طب است یعنی در علوم اساسی پروسه های طبیعی بدن تشریح داده می شود و علم پتالوجی میکانیزم ایجاد مرض(اتیولوجی و پتوجینیز) را تشریح می کند . دروس پتالوجی برای محصلین طب در قالب پتالوجی عمومی و پتالوجی تخصصی1(سیستم هاضمه ، کبد، صفرا و مجاری صفراوی ، رگهای خون، قلب، سیستم تنفسی وخون) و پتالوجی تخصصی 2 ارایه میشود در پتالوجی عمومی از مرگ حجره و میکانیزم های مرگ حجره شروع شده و متعاقب آن میکانیزم پروسه التهاب ،ترمیم نسج، پتالوجی امراض انتانی، امراض سیستم معافیت ، هیمودینامیک ، سرطان، امراض جنیتیکی، امراض اطفال ، امراض با عوامل محیطی و سموم و امراض تغذی تشریح داده شده است یعنی در قالب این کتاب میکانیزم عوامل آسیب بصورت مشرح در قالب یک فصل بیان شده است.
لازم به یاد آوریست که در پتالوجی های چاپ جهان غرب بیشترین تمرکز بر امراض ایمیونولوجیک و سرطان است ولی چون در جامعه ما هنوز هم امراض انتانی بیشترین قربانی را میگیرد ، پس توجه به این مشکل جامعه ما ، تاکید و شرح بیشتر بر امراض انتانی شده است.
در این کتاب مباحث پتالوجی از منابع معتبر جهانی که لیست آندر آخر کتاب آمده است همچنان کتب کومار رابنیز ادیشن2014،پتالوجی کنسایز و پتالوجی والتر گرفته شده ، مباحثی که نیازمند شرح هستولوجی را داشته از کتاب جان کویرا و مباحثی که در آنیناز بود تا یک مقداری به قزیولوجی آن عضو روشنی انداخته شود ، از کتب فزیولوجی گایتون و گانون استفاده شده است و در جاییکه موضوع برای امراض داخله اهمیت بیشتری داشت یک مقدار از مسایل کلینیکی از کتب داخله مثل هاریسن،کرنت،واشنگنتن مانول،دیودسن، وسیسل گرفته شده است و برای درک بیشتر مطالب سعی شده است تا برای هر مطلب شکل شماتیک، جدول و اشکال انساج پتالوجیک آورده شود . بدون شک کتاب خالی از نقص و عیب نیست و از محصلین و تمام استادان محترم پوهنتون های افغانستان که افتخار و تاج سر مان هستند ، متواضعانه خواهشمندم تامعایب و نقایص این کتاب را از طریق ایمل بنده که در شناسنامه کتاب آمده ارسال نمایید.
دوکتور ذبیح الله اقبال(M.D)
کابل
تابستان1395هجری شمسی
اشتراک گذاری :